هنر دیدن یک عکاس حرفه ای
پیتر دلانی، عکاس برندهی جایزههای متعدد در زمینههای حیاتوحش، معماری و چشمانداز، در آفریقای جنوبی فعالیت میکند. او در مقالهی پیشرو به ارائهی دیدگاهها و تجربیات زیباشناسانهی خود در زمینهی عکاسی حیاتوحش پرداخته است. دلانی با مرور عکسهای گذشتهی خود به دو نکته اشاره میکند: اغلب تصاویر او تصاویر اکشن یا پرترههای کلوزآپ هستند و از دید او ویرایش عکسها هم چنگی به دل نمیزند.
ویرایش، یکی از ضرورتهای مهم در عکاس است. یک عکاس خوب باید ویرایشگر خوبی هم باشد. بهلطف سیستمهای فوکوس پیشرفته، ثبت تصاویر اکشن سادهتر از گذشته شده است. پرترههای کلوزآپ هم به لنز و چارچوببندی مناسب نیاز دارند.
به عقیدهی دلانی، عکاسی حیات وحش یکی از چالشبرانگیزترین ژانرهای عکاسی است. برای موفقیت در این ژانر باید به چند معیار توجه کنید: زمانبندی، موقعیت مناسب، نور و سوژه از معیارهای مهم در عکاسی حیات وحش هستند. برکهها بهویژه در فصلهای خشک، بهترین موقعیت مکانی برای ثبت عکسهای اکشن حیات وحش محسوب میشوند؛ اما وقتی همه چیز آرام است و هیچ حرکتی وجود ندارد، چه باید کرد؟ چگونه میتوان یک عکس جذاب خلق کرد؟ مهمترین نکتهای که باید به خاطر داشت، هنر ساخت عکس است.
بدیهی است که عکس موفق به ترکیببندی مناسب نیاز دارد. برخی قوانین و راهبردها هم میتوانند به بهتر شدن آن کمک کنند؛ اما درنهایت، دیدگاه عکاس است که عکس را منحصربهفرد و جذاب میسازد. صرفنظر از ژانر، هدف عکاس، دستیابی به سبکی شخصی، منحصربهفرد و متمایز از عکاسهای دیگر است.در قدم اول، باید به نکات و قوانین مهم در خلق ترکیببندی مناسب توجه کرد. سپس میتوانید دیدگاه و روش منحصربهفرد عکاسی خود را توسعه دهید.
قوانین ترکیببندی و قانون یکسوم از بدیهیات عکاسی هستند. بعضی عکاسها همیشه از این قوانین برای عکاسی استفاده میکنند. قوانین ترکیببندی متعددی برای افزایش خلاقیت عکاسی وجود دارند. شاید این جملات را زیاد شنیده باشید که هیچ قانونی در عکاسی وجود ندارد یا قوانین را یاد بگیر و بعد آنها را فراموش کن. شاید این جملات درست باشند اما برای بسیاری از عکاسها ازجمله دلانی، افزایش دانش به بهبود عکاسی و خلق تصاویر بهتر کمک کرده است. در ادامه به چند قانونی که دلانی از آنها استفاده میکند، اشاره شده است.
یکی از نکات ضروری برای خلق تصاویر منحصربهفرد، دیدگاه عکاس است. همیشه سعی کنید پرسپکتیو خود را تغییر دهید، از بالا یا پائین به سوژه نگاه کنید؛ اگر از لنز واید استفاده میکنید، چرخش دوربین و اغراق در نمایش آسمان به تأثیرگذاری عکس شما کمک میکند.خطوط، احساس درونی عکاس را نشان میدهند؛ خطوط عمودی نشاندهندهی حس قدرت، خطوط افقی حس آرامش، خطوط قطری حس حرکت و خطوط منحنی نرم که از شناختهشدهترین خطوط متداول در عکاسی هستند، احساس آرامش و لطافت را منتقل میکنند.
پسزمینهی عکس، قانون ترکیببندی نیست اما بدون شک یکی از مهمترین عناصر در عکس موفق به شمار میرود. پسزمینههای شلوغ معمولا گمراهکننده هستند، چشم بیننده را از سوژهی اصلی منحرف میکنند و حس بصری ناخوشایندی منتقل میکنند.عکاسهای خیابانی معمولا پسزمینههای زیبا را برای کار خود انتخاب میکنند و منتظر عبور سوژه میمانند و سپس با فشردن شاتر، عکس موردنظر خود را خلق میکنند.
با قاببندی مناسب سوژه در عکاسی حیات وحش میتوان بهخوبی چشم ناظر را به سوژه منتقل کرد. معمولا گونهی جوان سعی میکند زیر سایهی والدین خود پناه بگیرد و به این صورت عکاس میتواند از والدین بهعنوان قاب عکس سوژههای جوان استفاده کند.قانون فردها در ترکیببندی قانون شناختهشدهای نیست. براساس قانون فردها، چشم بیننده به سمت عکسهایی با تعداد عناصر فرد جلب میشود و چشم در میان این تعداد فرد، به سمت سوژهی مرکزی جلب میشود. به نظر ساده میآید اما در عمل به این سادگی نیست.
دلانی میگوید تنها توانسته یک عکس رضایتبخش (تصویر شیر و گورخر پائین) را با استفاده از این قانون ثبت کند. او برای ایجاد تعادل در عکس، تصویر را بهصورت مربعی برش زده و افق را در وسط آن قرار داده است. سه سوژه (دو گورخر و شیر) نهتنها قانون فردها را برآورده میسازند، بلکه در قانون توازن و تقارن هم صدق میکنند. غبار موجود در تصویر، حس حرکت را القا میکند.
دلانی میگوید هنگام عکاسی بین ذهن و قلب خود تعادل برقرار میکند؛ مغز او بهدنبال نکات فنی و قلب او بهدنبال احساسات عکس میروند. اغراق در هرکدام از این موارد، تصویری ضعیف یا بیاحساس را به وجود خواهند آورد. به عقیدهی دلانی برای دیدن به چشم نیاز ندارید بلکه به دیدگاه نیاز دارید.